طب اسلامی آیت‌الله عباس تبریزیان-دوره یکم-جلسه سوم

دانلود صوت جلسه سوم

خلاصه جلسه سوم:

1. منشاء علم طب از زمان حضرت آدم بوده است.
2. روایت: «طبیب هر نفسی کسی است که او را خلق کرده است»
3. گسترش علم طب از تجربه بشر و اطباء بدست آمده است
4. اصول علم طب از وحی بوده و فروعش به دست بشر بوده است.
5. از حدیث‌های زیر بر می‌آید که انسان در مورد دارو و درمان بشر هم نقش دارد.
6. روایت اول-امام صادق ع در کتاب توحید مفضل:‌ ای مفضل عبرت بگیر از چیزهایی که برای نیازهای انسان خلق شده و این انسان باید چه تدبیری برای آن نیازهای خلق شده‌اش بکار ببندد.
1. دانه‌ها(حبوبات) برای غذا خلق شده و در برابر آن از او هم خواسته شده که این غذا و دانه‌ها را آسیا کند و خمیر کند و نان تهیه کند
2. پشم شتر برای پوشش انسان خلق شده و در برابر آن از او هم خواسته شده که این پشم را به نخ تبدیل کند وبریسد
3. درختان برای انسان خلق شده و در برابر آن از او هم خواسته شده که آن را کاشت نماید و مواظبت کند و از آن استفاده نماید
4. گیاهان دارویی برای بشر خلق شده و در برابر آن از او هم خواسته شده که این گیاهان را جمع کند و با هم مخلوط نماید و دارو بسازد و همین‌طور ادامه حدیث
7. روایت دوم: سحر وجوه(انواع) متعددی دارد که یکی از آن همانند طب هست. همانطور که طبیبان برای هر بیماری دارویی قرار دادند، علم سحر هم برای هر سلامتی یک آفتی قرار داده(برای هر معنایی یک وسیله‌ای ابتکار کرده) سحر توسط شیاطین و ملائکه(آیه قرآن) آموخته شده است. در اینجا راوی می‌پرسد که شیاطین از کجا علم سحر را آموخته‌اند. معصوم می‌گوید از همان راهی که اطباء علم طب را بدست آورده‌اند که بعضی از راه تجربه و بعضی از راه امتحان است. نزدیک‌ترین حقیقت سحر این است که به منزله طب باشد، یعنی اگر ساحر کاری کرده که انسان نتواند با همسر خود همبستر شود، طبیب هم درمانی می‌دهد که بتواند این کار را انجام دهد.(سحر و طب مقابل هم است)
8. این طور نیست که تمام علم انبیاء از راه وحی بوده است. مثلا رسول خدا ص اگر بخواهد بداند که افتاب طلوع کرده یا خیر می‌رود و نگاه می‌کند به آسمان و متوجه می‌شود.
9. این طور نیست که اگر به انبیاء وحی می‌شود روش علم آموزی عادی را نداشته باشند(نیاز به بررسی دقیق دارد و به راحتی نمی‌توان در مورد آن اظهار نظر کرد-نکته‌ای مهم نظیر مثلا آموختن حضرت خضر ع به موسی ع).
10. روایت حضرت رسول ص: از زکام (سرماخوردگی) بدتون نیاد، این خودش درمان است و ژن جذام را سرکوب می‌‌کند.تحلیل و بررسی حدیث:
1. علت سرماخوردگی ویروس است
2. مشکلی که از ژن و ژنتیک بوجود می‌آید نتیجه جهش ژن است.
3. ژن به حالت عادی ضرر ندارد و اگر جهش پیدا کرد و حرکت کرد سبب بیماری می‌شود.
4. امروزه تعدیل ژنتیکی را به وسیله ویروس انجام می‌دهند.
5. هیچ چیزی، دارویی، ماده‌ای قدرت نفوذ در داخل ژن را ندارد و تنها ویروس هست که این قابلیت را بخاطر کوچکی خود دارد.
6. این ویروس زکام وارد ژن می‌شود و مواردی از آن خارج می‌کند و آن را از جهش می‌اندازد(در حدیث عبارت سرکوب آورده شده)
7. ژن در حالت عادی اگر باشد هیچ ایرادی ندارد ولی اگر جهش یافت و حرکت کرد آنوقت مشکل ساز و بیماری زا است.
8. ویروس سرماخوردگی می‌آید و آن‌را سرکوب می‌کند و اورا به حالت عادی برمی‌گرداند و از جهش می‌اندازد.
11. علم ژنتیک در اسلام و روایات بسیار مطرح شده است. 
12. همانند موضوع محمد بن الحنفیه در جنگ جمل که امام علی ع وقتی فرمان جنگ داد ایشان اولین نفری بود که به طرف دشمن حمله کرد و وقتی باران تیر به سمت سپاه اسلام آمد او کمی صبر و مکث کرد و در این حین امام علی ع از پشت سر به ایشان رسید و گفت، یک ژنی از مادر تو به تو رسیده، هیچ وقت پدرت بخاطر تیر و یا چیز دیگری در جنگ مکث نکرده بود.
13. آیا درمان مانند احکام شرعی توقیفی است یعنی باید از راه وحی به دست ما برسد؟ به نظر آقای تبریزیان در اصول بله اما در فروع و تطبیقات تجربی است. میتوانیم تجربه نماییم و اینطور نیست که همه چیز او وحی رسیده باشد (تولد از انبیا و وحی بوده اما تجربه هم عامل افزایش طب و درمان است)
14. روایت از امام صادق ع: حضرت داوود ع در محراب خود هر روز یک گیاهی می‌رویید و این گیاه به حضرت داوود عرض می‌کرد که منو بگیر که من برای فلان چیز صلاحیت دارم(درمان هستم).
15. روایت-سیوطی در درالمنثور: وقتی انگشتر سلیمان به او برگردانده شد، در وقت نماز صبح در پشت سر خودش یک گیاهی سبز که دارد تکان می‌خورد را می‌بیند، به او می‌گوید ای گیاه آیا انسانی یا حیوانی یا کبوتری یا جنبنده‌ای تورا نمی‌خورد و او جواب می‌دهد من روزی چیزی از این‌ها نیستم و من داروی فلان بیماری‌ام که انس و جن می‌آیند این گیاه را قطع می‌کنند و آن را بعنوان دارو قرار می‌دهند.
16. در مورد گیاهان دارویی هر گیاهی که می‌خواهیم از آن بعنوان دارو استفاده نماییم باید مجوز استفاده از آن توسط وحی یا کلام معصوم صادر شده باشد. چون اصل استفاده از گیاه که مشکل دارد یا خیر توسط روایت مشخص می‌شود.
17. شیرین بیان هرچند در کل دنیا از آن استفاده می‌کنند اما مجوز آن در آیات و روایات صادر نشده است. چون در روایت وارد نشده است. آقای تبریزیان نقل میکند که تازگی برای گیاه شیرین بیان عوارض خطرناکی نقل شده است.
18. وقتی ائمه ما گیاهی را تجویز نکرده اند حتما مشکلی دارد که بعدا معلوم خواهد شد.
19. گل گاو زبان در روایات اسلامی وارد نشده است و روایتی برای استفاده از آن نداریم.
20. امام کاظم ع: به اطباء گفتند که شرق و غرب نروید، کجاها می‌روید؟ آن چیزی که ما گفتیم را عمل کنید.
21. در روایت‌ها از اسفند مدح شده اما گفته نشده که برای چه چیزی مفید است.
22. روایت-امام رضا ع: قرص خون برای بسیاری از بیماری‌ها مفید است. امام موارد زیادی سفارش می‌کرد ولی نگفته است که برای چه بیماری مفید است تا اینکه طب متوجه این موارد شده است.
23. قرص خون یا مرکب6 برای درمانی بسیاری از بیماری‌های سخت است. مانند کم‌خونی به هر میزان-خون‌ریزی به هر شکل و میزان-تالاسمی و هموفیلی و سست شدن دریچه قلب و سوراخ شدن قلب و بیماری‌های خطرناک، کمبود پلاکت و درمان سرطان خون.
24. روایت از حضرت رسول ص: خداوند بیماری نازل نکرده است مگر اینکه برای آن درمان و شفایی نازل کرده باشد.
25. روایت از امام علی ع: رسول خدا ص علم تمامی پیامبران را داشته است.
26. روایت : حضرت آدم 15 حرف از علم را داشت و حضرت نوح 8 حرف از علم را داشت و حضرت عیسی 2 حرف از علم را داشت و رسول خدا ص 72 حرف از علم را داشت.
27. حضرت داوود و حضرت سلیمان نقش مهمی در گسترش علم طب داشته‌اند.
28. تقریبا نود درصد از مکروهات برای حفظ سلامتی است.
29. روایت: با آب گرم شده در آفتاب غسل نکنید که سبب پیسی می‌شود
30. روایت: ماهی را با شیر نخورید که سبب وهک می‌شود
31. حضرت رسول ص: حضرت جبرئیل دارویی به من آموخت.
32. رسول خدا ص بسیار به حجامت سفارش کرده اما خودش هیچگاه حجامت نمی‌کرده است.
33. پیامبر خیلی چیزها نظیر کهانت (کاهن شدن) و سحر و غیره را منع کرد.
34. در جاهلیت طبیب همان کاهن بوده است و چون حضرت رسول کهانت را منع کرد، بسیار سوال می‌شده که آیا طبابت هم منع شده است یا خیر.