صوت: URL
دروس آقای تبریزیان قسمت ۱۳:
عمومیت گناه نسبت به ایجاد بیماری:
سبب مستقیم و غیر مستقیم
آیا گناه سبب بیماری دیگران میشود یا خیر:
بیماری های نوظهور(بیماری هایی که در گذشته نبوده و اکنون ظاهر شده)
- ۰ نظر
- ۱۳ تیر ۹۸ ، ۱۹:۳۹
- ۱۶۴ نمایش
صوت: URL
دروس آقای تبریزیان قسمت ۱۳:
صوت: URL
دروس آقای تبریزیان قسمت ۱۲:
دانلود صوت جلسه دهم:
گاهی بیماری در شخصی نفوذ میکند و در دیگری نقوذ نمیکند(مثلا دونفری که در جوار ویروس آنفولانزا قرار میگیرند) یا مصرف دارو به نحو برابر، در یکی اثر میکند و در دیگری اثر نمیکند، این گونه موارد از نظر اسلام دلایلی نظیر گناه بیان شده است.
اسلام علت بروز بیماریها را فعل و اعمال انسانها میداند. یعنی گناه سبب بیماری است.
اِختِلاج یعنی اضطراب
اضطراب یعنی پرش مثلا تکه گوشتی که همانند پلک پرش داشته باشد وتکان بخورد
ارق در کلمه به سه معنا هست: ۱- رگ خونی ۲-تکه گوشت ۳- ژن ۴- عصب
روایت: حتی پای انسان به زمین گیر نمی کند مگر به سبب گناهان
روایت حضرت رسول خدا ص: اضطرابی نیست مگر بخاطر گناه (ذنب)
روایت: انسان به هیچ وجه مبتلا به میگرن نمی شود مگر بخاطر گناه و خیلی از موارد هستکه خداوند نادیده میگیرد.
روایت داریم که عامل تب چیزی از بیرون است و از طرفی داریم که مرضی نظیر تب بخاطر گناه به سراغ انسان میایدو از این دو نتیجه میگیریم که گناه زمینه بیماری را درانسان بوجود میاورد. ویروس به تنهایی انسان را بیماری نمیکند . باید نقطه ضعفی در انسان باشد بوسیله گناه که میکروب قدرت پیدا میکند که انسان را درگیر کند
گناه ضعف ایجاد میکند.
روایت امام علی ع: نیست بیماری مگر از درون است مگر زخم و تب و اینها از بیرون وارد انسان میشود.
روایت از امام علی ع: نیست پیچش رگی ویا سنگی که روی سر انسان بیافتد و نیست برخورد پای انسان با سنگ یا زمین و خراشی که شاخه های درختان در انسان زخم تولید کنند مگر بخاطر گناه و مواردی که خدا میبخشد بیشتر است
رسول خدا ص: نیست خراش چوب یا شاخه و برخورد پا با سنگ مگر بخاطر گناه
روایت: اضطرابی نیست(به معنی کلمه در بالا توجه شود) مگر بخاطر گناه
گناه سبب انواع بیماری ها است.
رسول خدا ص: مومن اگر مرتکب گناه شد مبتلا به فقر میشود و اگر قدرت داشته باشد این گناه را پاک میکند و اگر فقر گناه را پاک نکرد ایشان مبتلا به بیماری میشود و این بیماری باعث پاک شدن گناه شود
خداوند با بیماری گناهان انسان را بیماری یا فقر یا سختی جان دادن پاک میکند و این گناهان را برای روز قیامت نمیگذارد
خداوند گناهان کافر را در این دنیا پاک نمیکند
روایت : خداوند اگر در همین دنیا گناهکار را عقابت کند پس خداند بزرگتر از این است که ایشان را دوباره در آخرت عقاب نماید(فقط یکبار ایشان را عقاب میکند)
روایت امام علی ع: ایشان از سلمان عیادت کرد و به سلمان فرمود نیست کسی از شیعیان مگر اینکه بیماری اش بخاطر گناهی است که در گذشته مرتکب شده و این درد پاک کننده آن درد باشد.
روایت: نیست رگی که میزند و سنگی که روی انسان میافتد و میگرنی که مبتلا میشود و نیست بیماری مگر بخاطر گناه ایشان
در روایات وقتی گفته میشود نیست بیماری یعنی تمامی بیماری-این قاعده سیاق نفی هست.
اگر مردم این حقیقت را بفهمند که حقیقت بیماری از گناه است، دیگر کمتر گناه میکنند.
چرا دو نفر در معرض بیماری قرار میگیرد و یکی بیماری میشود و دیگری بیماری نمیشودو این موضوع بخاطر گناه است نفر اول بخاطر گناه بدنش ضعیف تر شده و زمیناه گناه را در خودش بوجود آورده است ولی نفر دوم بدنش در برابر عوامل مختلف قوی هست و بیماری نمیشود.
امام سجاد ع با بیمارهای جذامی غذا میخورد و پیامبر دست جذامی را گرفت و در غذا کرد و باهم غذا خوردند.
روایت داریم که از جذامی فرار کنید همانند فرار از شیر وحشی.
مثلا وبا در یک شهر سرایت میکند و عده ای را که از وبا فرار میکنند را میشکد و کسانیکه در وسط معرکه وبا هستند مبتلا نمیشوند و این بخاطر عدم وجود زمینه وبا در نفرات استکه بخاطر گناه نکردن بدنشان مقاوم است.
بیماری جدید بخاطر گناه جدید است.
نکته: خیلی از گناه کاران بیمار نمیشوند و بیماری آنها کمتر است یا اینکه اگر گناه علت بیماری است پس چرا خیلی از گناه کاران بیمار نمیشوند؟ اگر گناه علت بیماری است یک انسان سالم نباید پیدا شود چون همه گناه کار هستند؟
جواب: خداوند بیماری ار علت کامله گناه را قرار نداده و در بیشتر موارد خداوند میبخشد و این موضوع به اندازه اقتضا است و نه اندازه کامل.
گناه با موارد زیادی عقاب میشود: ۱-فقر ۲-بیماری ۳- سختی جان دادن ۴- گرفتن نعمت
سوال: کفار در کشورهای غیر اسلامی بدن های سالم تری دارند ولی در عین حال تمامی کارهای ایشان گناه است؟ جواب: برخی از این روایت ها مخصوص مومن است و کافر اینطور نیست مثلا روایت داریم که اگر مومن مرتکب گناه شد مبتلا به بیماری می شود.
چون در آخرت دوباره مواخذه نمیشود و این نعمت و خیر هست و خیر به کافر نمیرسد
نکته: خداوند اگر خیر یک انسان را بخواهد عقوبت او را در این دنیا قرارمیدهد اگر بدی بنده ای را خواست گناه اورا نگه میدارد برای آخرت.
روایت: مومن با منزلت تر است از اینکه ۴۰ روز بگذرد و خدا کاری نکندکه گناهان او پاک شود.
روایت: اگر مومن بداند که مصائب چقدر خوب است آرزو میکند که بدنش تکه تکه شود.
روایت: خداوند میفرماید:اگر نه اینکه مومن ناراحت بشود سر کافر را با آهن میبستم با پیشانی بند آهنی میبستم که سردرد نگیرد.
پس اگر کافر بیماری نمیشود بخاطر این است که مومن ناراحت نشود.
خداوند کاری میکند که کافر بیمار نشود. و یکی از موانع بیماری بخاطر پیشرفت تکنولوژی و علمی است.
خداوند تبارک و تعالی فرموده: اگر نه اینکه همه مردم کافر بشوند برای کافران خانه های که سقفهای آن از نقره باشد قرار میدادیم و پلکانی که روی آنها ظاهر بشوند
دنیا پست است و تمام دارایی و چیزی که کافر میتواند داشته باشد دنیا است و در آخرت چیزی ندارد.
روایت: اگر گناه جان باشد این از بیماری است و اگر انسانی بر انسان دیگر مسلط باشد این انتقام است و این بیماری و فقر عقوبت است برای مومن دراین دنیا ولی کافر انتقام است از او در این دنیا و در آخرت هم عذاب خواهد شد
روایت: از گناه بپرهیزید و برادرانتان را بر حذر کنید زیرا شما خیلی زود به عقوبت گناه مبتلا میشوید.
نکته: انسان هرچه ایمانش قوی تر عقاب او زود تر صورت میگیرد. زیرا در آخرت عقاب نمیشود و این خوب است که تا گناه کنی زود عقاب میشوی و این موجب میشود که دیگر گناه نکنی.
روایت: اگر میبینید که خداوند روز به روز نعمت را به شما زیاد میکند بدانید که شما دارید گناه میکنید. که به آن استدراج میگویند که ممکن است شامل سلامتی هم بشود.
نکته: شرک و الحاد گناه بزرگی است که گناهان دیگر در کنار آن به چشم نمییاید و در روز قیامت شرک که باشد گناهان دیگر اونقدر مطرح نیست.خداوند در این دنیا برای کافران مانع قرار میدهد که به بلا مبتلا نشود.
برای مومن نعمتی است که در این دنیا مواخذه بشود و گناهش پاک شود و در آخرت نماند.
دانلود صوت جلسه نهم:
سوال: آیا مومن و شیعه به برخی بیماری ها از نوع جذام و بیماری زشت مبتلا میشود یا خیر؟
خیر مبتلا نمیشود و این بیماری ها مانند یک نوع نفرین و لعنت هست که امامان و فرزندان و مومنین مبتلا نمیشود.
نکته: برخی روایات مفاد آن این استکه مومن به این قبیل بیماری ها مبتلا میشود. مثلا فلان چیز را نخورید که سبب فلان بیماری مثلا پیسی میشود. پس معلوم میشود که مومن باید به سفارش امامان عمل کند تا به این بیماری ها مبتلا نشود.
نکته: مومن آل فرعون پسر عموی فرعون بود.
نکته: مومن آل فرعون مبتلا به جذام بوده و انگشتان او خورده شده بود.
نکته: شخصی بنام مُغیره احادیث معصومان را تحریف می کرد.
امام معصوم ع: مومن به هر نحو ممکن است بمیرد اما خودکشی نمیکند.
اولین جایی که توسط بیماری جذام خورده میشود بینی است.
روایت از امام صادق ع: مومن آل فرعون که پسرعموی فرعون بود مبتلا به جذام بوده است.
فرعون ۴۰۰ سال ادعا ربوبیت کرد و مومن آل فرعون ۶۰۰ سال ایمان خود را کتمان کرد
عمرها در زمان قدیم زیاد بوده است.
امام باقر ع: آیا خداوند مومن را مبتلا میکند . ایشان گفتند بلا اصلا مال مومن است.
روایت : کسی که مبتلا به جذام یا پیسی است میتواند امام جماعت بایستد: ایشان فرمودند بلی
مومن مبتلا نمیشود به این معنی استکه چون به سیره رسول خدا ص و دستورات ائمه عمل میکند پس در نتیجه به این قبیل بیماری ها مبتلا نمیشود
مومن با بیان ائمه آگاه هست پس ازین قبیل بیماری ها مبتلا نمیشود.
نکته: یکی از مهمترین عوامل ابتلا به بیماری پیسی همبستر شدن پدر و مادر در هنگام قاعدگی است.
نکته: مومن با آبیکه با آفتاب گرم شده حمام نمیکند چون ممکن است مبتلا به پیسی شود.
احتمال اینکه مومن به این بیماری ها مبتلا شود خیلی ضعیف است چون به این موارد مقید است.
امام هادی ع: همانا خوردن خربزه سبب ابتلا به بیماری جذام است. منظور ناشتااست.
روایت: اگر چه حضرت رسول فرمودند کسی که چهل سال بشود دیگر به برخی موارد دچار نمیشود ولی ممکن است بخاطر مخالفتش از امر رسول ص ممکن است به همان موارد مبتلا بشود.
نکته: در چهل سالگی عقل کامل میشود و عبودیت انسان کامل میشود و وادارش میکند که اوامر ائمه را تبعیت نماید.
نکته: عقیده شیعه چنین استکه شیعه هر چند که راه اشتباه برود اما در چهل سالگی به راه درست هدایت خواهد شد و در این سال دیگر به راه درست وارد شده است
بیمار یهای خوب و پذیرفته شده : تب و سردردر و ورم ملتهمه و غیره
نکته: به عقیده آقای تبریزیان همه بیماری ها بجز این مواردی که در بالا گفته شده است جزو بیماری زشت نیست.
نکته: تب جزو بیماری های خوب است
حضرت رسول ص: پیامبر از مردی از انصار عیادت کرد و ایشان از تبی که داشت به رسول شکایت کرد و ایشان فرمودند که تب پاک کننده است از طرف خداوندی که میآمرزد
یک پاک کننده آب است که حدیث داریم که آب پاک کننده است.
نکته: تب یک مقام ومنزلت خوبی دارد و پاک کننده انسان از گناه است و سبب داخل شدن مردم به بهشت است.
حدیث: بهترین بیماری همان تب است که به هر قسمت از بدن یک سهمی از بلا میدهد.
روایت: پیامبر میخواستند میخواستند به دختری ازدواج کنند: پدرش گفت که این دختر به بیماری تب هیچگاه مبتلا نشده است و ایشان با آن دختر ازدواج نکردند.
رسول خدا ص: تب مقدمه مرگ است و زندان خدا در زمین است و جوشش تب از جهنم است و سهم هر مومنی از آتش جهنم است و مومن از آتش جهنم سهم دارد و این سهم همان تب است.
امام باقر : زمانیکه خداوند بنده ای را دوست داشت به او نظر میکند و وقتی به او نظر انداخت برای او تهفه میفرستد وآن میگرن است یا ورم ملتهمه است.
حدیث: خداوند میفرماید من کسی راکه دوست داشته باشم او را میکشم
سوال: آیا میتوانیم بیماری را به خداوند نسبت دهیم درحالی که آیات و روایات میفرماید که از خود انسان است و هر خیری که به انسان میرسد از خداوند است؟
بله بیماری از خود انسان است
در حقیقت خداوند بیماری ها را سبب اعمال قرار داده است و مثلا فلان عمل نتیجه اش فلان چیز است.
خداوند بیماری را سبب و علل قرار داده است(علل و معلول).
قرآن: کسانیکه ظلم کرده اند آثار کارهای بدی که انجام داده اند به آنها خواهد رسید.
نکته: هیچ شر به انسان نمیرسد مگر با اجازه خداوند
تقسیم بندی بعدی ابتلا به بیماری بصورت غیر مستقیم:
رسولان و ائمه و پیامبران هم بیمار میشدند و دلیل این بیماری گناه نبوده است و هرچه انسان مومن تر است بلا او سخت تر است.
روایت: وقتی رسول خداوند وقتی به تب مبتلا میشد گرمای آن از زیر پتو احساس میشد.
حضرت عیسی ع خودش طبیب بوده اما ایشان در کودکی به بیماری بزرگسالان مبتلا میشود ودر بزرگسالی به بیماری کودکان مبتلا میشد
قرآن: هیچ مصیبتی در زمین به کسی نمیرسد و نیست مگر اینکه نوشته شده است.
احتمال اولی که پیامبران به بیماری ها مبتلا میشدند این استکه به منزلت و مقام و درجه بالاتر برسند
احتمال دوم: با صبر کردند درجه بالاتری کسب نمایند
روایت: ۴ چیز همه مبتلا میشوند و حتی انبیا و اوصیا و حتی پیروان ایشان:۱- فقر در مال و ۲-بیماری در بدن و۳- کافری که دنبال ایشان باشد و بخواهد ایشان را بکشد و ۴- منافقی که دنبال ایشان باشدو ایشان را اذیت نماید
روایت: چیزی که محال است آرزو نکنید. راحتی برای مومن در دنیا محال است و دنیا زندان مومن است
احتمال ۴: برای شوق پیدا کردن برای ملاقات خداوند
روایت: خداوند به دنیا وحی کرده است که برای اولیا خداوند سخت بگیرد تا اینکه به لقا پروردگار برسند و برای دشمنان ایشان آسان بگیرد تا اینکه به لقا ایشان امید نداشته باشد
حدیث: دنیا برای دشمنان خداوند بهشت است و برای اولیا زندان و جهنم است
خطبه حمام: متقین اینطوری است که بخاطر شوق به خداوند اگر مردن نبود ازشدت شوق جانش از بدنش خارج میشده است
احتمال ۵: دوست داشتن خداوند است.
روایت: خداوند اگر کسی را دوست داشته باشد ایشان را در بلا مبتلا میکند و ائمه پیروان ایشان صبح و شب را دربلا بسر میبرند
خداوند اگر بنده ای را دوست داشته باشد ایشان را با بلا محاصره میکند و اگر دعا نماید میفرماید بله عزیزم و دعای رفع بلا را به تاخیر میاندازد تا در آخرت اجر بدهد
احتمال ۶از اینکه چرا پیامبران به بیماری مبتلا میشوند: گناه پیروان ایشان است.
اگر خداوند پیامبران را به بیماری مبتلا نکند پیروان ایشان را عبادت میکردند چون با اذن خداوند کارهای خارق العاده میکردند و در نزد پیروان ایشان در نزد ربانیت میرفتند.
برخی حضرت علی ع را خداوند میدانند و ایشان را عبادت کردند
بیماری های ابتلا ،بیماری های مخصوصی است که اثری ندارد و باقی نمیماند.
یکی از بیماریهای پیامبران کوری است که حضرت یعقوب به کوری مبتلا بود و دیگری سنگ کلیه است که حضرت یعقوب مبتلا بود.
دانلود صوت جلسه هشتم:
تقسیم بندی بیماری ها از لحاظ درمان پذیر بودن بیماری:
سوال: آیا نوع بیماری داریم که درمان نداشته باشد؟
پاسخ اول: باتوجه به اینکه رسول خدا ص فرمودند: برای هر بیماری درمانی وجود دارد، پس میتوان نتیجه گرفت که برای هر بیماری، درمانی نیز وجود دارد.
پاسخ دوم: همچنین برخی موارد در روایات مشاهده میشود که فرمودند برای برخی بیماریها درمانی نیست[البته در ادامه خواهیم گفت که حتی مرگ هم با دعا میتواند دفع شود]) نظیر:
از امام صادق سوال شد که آیا از حضرت رسول هم درمورد سیاه دانه چنین چیزی بیان شده است که درمان همه بیماری هاست مگر مواردی استثنا؟ در سیاه دانه درمانی است از هر دردی به جز بیماری مرگ.
امام صادق ع: ایشان در باره مرگ هم فرمودند دعا درمان مرگ هست.
معصوم ع: هر بیماری دعا برای درمان دارد.
زمانی که امام جواد ع زهر داده شد ایشان به قاتلشان فرمودند خداوند تورا به بیماری مبتلا نماید که درمان ندارد. ایشان به آکله در فرج مبتلا شد.
روایت: بیماری است بنام مومن که این بیماری براحتی درمان نمیشود.
روایت: نیست مومنی مگر اینکه در اندام او(یک جای بدن او) بیماری است که تا روزی که بمیرد درمان نمیشود و این کفاره گناهش خواهد بود.
نظر آقای تبریزیان : بر اساس این رویات میتوان فهمید که بیماری هایی هست که دارویی ندارد اما دعا درمان هر بیماری است حتی مرگ.
معنای این روایات این نیست که اگر کسی یک بار این کار را بکند به فلان بیماری مبتلا میشود. منظور این استکه در استمرار این بیماری خواهد آمد و نیز با یک بار مستعد این بیماری خواهد شد.
تقسیم بندی بیماری : بیماری هایی که زشت است. ظاهر انسان را خراب کند. مثل دیوانگی یا پیسی یا جذام یا غیره
از روایات برداشت میشود که بیشتر بیماری ها کفاره گناه است و برخی بیماری ها که از آنها با عنوان زشت یاد شده است، عقوبت است.
روایت امام صادق ع: همانا خداوند مومن را به هر بلایی مبتلا میکند و اورا به هر نوع مرگی اورا میمیراند و هیچگاه به جنون وبی عقلی مبتلا نمیکند.
آیا نمیبینی که پیامبر خدا ایوب به همه چیز بدن او و اموال او و خانواده و اولاد او مسلط کرد ولی شیطان را بر عقل ایوب مسلط نکرد.
روایت دیگر آمده که شیطان به همه بدن ایوب مسلط شد مگر چشم و گوش و عقل و قلب و زبان وی.
خداوند مومن را به بیماری دیوانگی مبتلا نمیکند.
نکته: شیعه از نظر تبریزیان یعنی افراد خاص که روی زمین تقریبا پنج یا شش نفر باشند و گرنه بقیه محب هستند. و شیعه که همینطوری گناه نمیکند
نکته:برخی میگویند ذات الجنب همان برصام یا التهاب پرده دیافراگم است. که وقتی شدید میشود حالت دیوانگی به انسان دست میدهد و عدم هماهنگی در افعال انسان رخ میدهد.
پیامبر میفرماید من منزلتم پیش خداوند بالاتر از آن استکه خداوند مرا به ذات الجنب مبتلا نماید(پیرو اینکه روزی پیامبر بیمار شد)
روایت : معصوم به کسی فرمود که تو با دَویله یا همان آپاندیس از بین میروی و این بیماری برای اهل جهنم است.
دویله یک غده یا زخمی در شکم است که منفجر میشود و موجب مرگ میشود.(تبریزیان: بررسی شد و چیزی در شکم بجز آپاندیس پیدا نشد که منفجر بشود و انسان بمیرد).
امام باقر ع: عبرت بگیرید به ما و دشمنان ما و مرگ ما و مرگ آنها و آنها با زخم یا دویله از دنیا میروند و ما با چیزی که خداوند بخواهد از دنیا میرویم.
روایت: انها با بیماری و زخم و دویله میمیرند و لی ما با بَطَن یا همان اسهال یا کشته شدن یا همان شهادت از دنیا میرویم.
روایت: همانا ما و شیعیان ما با بطن یا شمشیر از دنیا میرویم و دشمنان ما با دویله از دنیا میرند.
دولیه در لغت: التهابی یا دملی در شکم که صاحب آن را میکشد.
روایت میگوید که آپاندیس جزو بیماری زشت است.
رویات داریم که مومن اگر چهل سال شد به برخی بیماری ها ی زشت مبتلا نیمشود.
رسول خدا ص: نیست مسلمانی که در اسلام چهل سال عمر کند و خداوند سه نوع بیماری را از او دور میکند : جذام و برص یا همان پیسی و جنون
معنای این حدیث این است که این سه نوع بیماری برای کم سن و سالان نیست. برای بزرگسالان است.
امام صادق ع: خداوند شش بیماری را از شیعیان دور میکند: جنون و جذام و پیسی و فرزندی از زنا - از اینکه گدایی کند با دست خودش
امام صادق ع: پیسی شبیه لعنت است و ما و فرزندان ما و شیعیانم ما مبتلا به این بیماری نمیشود
امام باقر ع: مومن بر خدا بیست حق و خصلت دارد: یکی از آنها بیماری هاییکه زشت است. و برص و جذام مبتلا خداوند از این بلاها حفظ کند.
روایاتی استکه خداوند مومنان را به برخی بلایا مبتلا میکند-برخی بیماری ها مال مومن است.
نکته: حتی مومن موجود در دربار فرعون به جذام مبتلا شد
دانلود صوت
خلاصه جلسه هفتم:
انواع بیماری را از هفت لحاظ بررسی میکنیم:
۱-بیماری هایی که برای انسان منفعت دارد:
۲-بیماری هایی که برای انسان ضرر دارد:
بررسی بر اساس طبع های چهارگانه:
۱-دم
۲-مـُرّه(صفرا و سودا)
۳-بلغم
1-بیماری که درمان دارد
2-بیماری که درمان ندارد
۱-بیماری که برای بزرگسالان است
۲-بیماری که برای کودکان است
۱-بیماری های بدخیم یا همان خبیث نظیر جذام و پیسی و غیره
۲-بیماری های خوش خیم و غیر خبیث
۱-بیماری هایی که منشا آن از درون است
۲- بیماری هایی که منشا آن از بیرون هست
۱- بیماری های که زشت است:
۲- بیماری که زشت نیست
به علل غیر مستقیم به بدن نفوذ کرده است:مثلا منشا گناه و یا بخاطر چشم
علل مستقیم
بعضی از بیماریها از آن به عنوان تهفه و چیز با ارزش یاد شده است. مثلا کسی که خالص شده و خدا برای او این بلا را میفرستد.
۱-تب
۲-سردرد
۳-ورم ملتهمه
بیماریهایی که نفع دارد:بیماریهایی که نباید آن را درمان کرد بلکه با درمان آن ممکن است انسان مریضتر شود
۴ چیز را بدتان نیاید زیرا اینها درمان چهار چیز دیگر است:
1-زکام: درمان و ایمنی از جذام است
2-دمامیل(جوش و دمل): ایمنی و درمان پیسی(برص) است
3- ورم ملتهمه زیر پلک: ایمنی از کوری است.
4-سرفه: ایمنی از فلج و سکته مغزی است.
خلاصه جلسه پنجم:
دانلود صوت جلسه چهارم
خلاصه جلسه چهارم:
دانلود صوت جلسه سوم
خلاصه جلسه سوم:
دانلود صوت جلسه دوم
خلاصه جلسه دوم:
دانلود صوت این جلسه:
خلاصه جلسه یکم :